همزمان با آغاز هفته وحدت و ایام ولادت با سعادت پیامبر اعظم (ص) و امام صادق (ع) سومین وبینار «انسجام اسلامی و آرمان فلسطین» با سخنرانی حجت الاسلام و المسلمین دکتر حمیدرضا شریعتمداری عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب برگزار شد.
دکتر شریعتمداری موضوع فلسطین را مهمترین مسئله جهان اسلام دانسته و بیان کرد: قریب به یک سال است که موضوع فلسطین به اصلیترین مسئله جهان اسلام تبدیل شده است. به همین علت باید از انسجام اسلامی برای حل مشکل فلسطین کمک بگیریم. درست است که آرمان فلسطین نیازمند امداد و انسجام اسلامی است اما از نگاهی دیگر حل مسئله فلسطین یک خدمت بزرگ به جامعه اسلامی است و یک عامل و محرک برای انسجام اسلامی میباشد.
وی گفت: اگر حوادث ده سال اخیر را در جهان اسلام بررسی کنیم میبینیم که بعد از اتفاقات مبارکی که پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران رخ داد، دعوت بنیانگذار انقلاب جمهوری اسلامی ایران امام خمینی (ره) و بزرگان جمهوری اسلامی ایران به آرمانهای اسلامی، مورد استقبال مسلمانان جهان واقع شد و بعد از آن ما شاهد همگرایی جامعه اسلامی بودیم. حتی جنگ ایران و عراق نیز نتوانست این همگرایی در جهت رسیدن به آرمان اسلامی را کاهش دهد. هرچند در دهههای اخیر ماجرای بیداری اسلامی که عمدتاً در کشورهای اهل سنت اتفاق افتاد باعث شد تا برخی از این آرمانها به ثمر ننشیند و برخی عوامل باعث تندرویهایی در جهان اسلام شد و ما شاهد عوامل مضری در این راستا بودیم.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب ادامه داد: این عوامل همچون شکلگیری داعش در سوریه و عراق منشا انشقاق شدیدی در جامعه اسلامی شد. حزب الله لبنان که بهعنوان منجی مقاومت اسلامی تلقی میشد رنگ و بوی شیعی پیدا کرد و در میان جبهه مقاومت اسلامی در فلسطین هم شکافهایی پیدا شد. همچنین این انشقاقها در بین فلسطینیها و سوریها (که همیشه سوریه مامن فلسطینیان بود) تا آنجا ادامه یافت که ممکن بود زحمات صدساله داعیان وحدت اسلامی همه به تاراج برود. اما دیدیم که پس از طوفان الاقصی و آنچه در ۷ اکتبر سال گذشته اتفاق افتاد دوباره مسئله فلسطین را به مسئله اصلی جهان اسلام تبدیل کرد و این جریان طیب و طاهر به مانند سیل همه کدورتهای جهان اسلام را برد و امروزه شاهدیم که به برکت مسئله فلسطین، مسلمانان انسجام دوبارهای پیدا کردهاند.
وی ادامه داد: هر چند تعامل کشورهای اسلامی با مسئله فلسطین یکجور و یکشکل نبوده است، اما همدلی میان طیفهای مختلف در جهان اسلام به چشم میخورد و تقسیمبندیهایی که هیچگاه به آرمان فلسطین و آرمان اسلامی خدمت نکرده است بهحمدلله برجسته نشده و همه کشورهای اسلامی با هم همسو شدهاند. امیدواریم که داغ فلسطین محور کانونی باشد تا جهان اسلام را کنار هم نگهدارد و اولین برکات این انسجام نصیب فلسطین و آرمان فلسطین شود.
دکتر حمیدرضا شریعتمداری افزود: اگر مروری بر حوادث سالهای اخیر داشته باشیم میبینیم که در آیه قرآن کریم آمده است که مسلمانان به یاد بیاورید که بین شما نزاع و شقاق بود و خدای متعال بین دلهای شما انس و الفتی ایجاد کرد و به یمن لطف الهی شما امروز برادر هستید و در کنار هم زندگی میکنید. ما امروز شاهد هستیم که حماس در کنار حزبالله لبنان و دیگر احزاب مانند کتائب حزبالله عراق و انصارالله یمن و ایران و دیگر کشورهای اسلامی مانند ترکیه، قطر و … قرار دارند و به دور از رنگ و بوی مذهبی و طائفی به مقاومت اسلامی ادامه میدهند که این اتفاق بسیار مبارکی است و همه در اطراف قضیه فلسطین با هم انسجام پیدا کردهاند.
عضو هیئت علمی دانشگاه ادیان و مذاهب بیان کرد: اینکه بر پیکر مبارک شهید اسماعیل هنیه یک رهبر شیعی نماز میگذارد و صدها هزار نفر پیکر او را تشییع میکنند به سود انسجام اسلامی است و ما باید از این فرصت مبارک که مقام معظم رهبری (مدظله العالی) ایجاد کردهاند استفاده کنیم و مانع آن بشویم که تعارض منافع و حساسیتهای مذهبی و جغرافیایی بتواند انسجام جامعه اسلامی را از بین ببرد. مسئله عاجل ما مسئله فلسطین است؛ اما باید اهداف بزرگتری را نیز در نظر داشته باشیم.
وی گفت: باید به دنبال بازار مشترک اسلامی و همچنین به دنبال تبادل تجارب کشورهای اسلامی در همه جنبهها باشیم. ما تنها جامعهای هستیم که تحت عنوان دین، یک کنفرانس مشترک به نام کنفرانس مشترک اسلامی را داریم و این تجارب مشترک کشورهای اسلامی یک قطب اثرگذار در معادلات جهانی است.
دکتر شریعتمداری افزود: ما از لحاظ رویکردهای فکری از تنوع بسیار بالایی برخوردار هستیم که اگر این متنوع بودن به خوبی مدیریت شود به برکات فراوانی منتهی خواهد شد. جوامع اسلامی میتوانند دادوستدهای فکری مختلفی داشته باشند و آنچه در شمال آفریقا و در کشورهای عربی آن سوی خلیج فارس رخ میدهد و یا آنچه در هند و آسیای جنوب شرقی، آسیای میانه و قفقاز رخ میدهد میتواند برای جامعه اسلامی مفید باشد و اگر اینها در کنار هم دیده شوند میتوانند یک جامعه اسلامی غنی و قوی بسازند.
این استاد دانشگاه ادیان و مذاهب افزود: ما باید از دو قطبیهای کاذبی که شکل گرفته است فاصله بگیریم و اگر اختلافی وجود دارد آن را کنار بگذاریم و در یک صراط و راه مستقیم که همان اسلام است قدم بگذاریم. چراکه مرزبندی و هویت مشخص خود را با مسیحیت و یهودیت داریم و امت اسلامی امت وسط است و خیمهای است که همه مسلمانان را در داخل خودش یکجا گرد هم میآورد و اختلافی اگر وجود دارد در چاره کارها و راهکارهاست. چراکه شرایط اقلیمی و فرهنگی ما متفاوت است. آنچه که مطلوب به نظر میرسد این است که بخشهای مختلف جهان اسلام باید سعی کنند که مدل مطلوب خود را اجرایی کنند و تبعاً دیگرانی که میخواهند داوری کنند بهراحتی بتوانند این مدلهای مطلوب را شناسایی کنند.
دکتر حمیدرضا شریعتمداری در پایان افزود: در آیه شریفه «وَلِکُلٍّ وِجْهَةٌ هُوَ مُوَلِّیهَا، فَاسْتَبِقُوا الْخَیْرَاتِ، أَیْنَ مَا تَکُونُوا یَأْتِ بِکُمُ اللَّهُ جَمِیعًا، إِنَّ اللَّهَ عَلَی کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ» آمده است که هر کسی را راهی است به سوی حق که بدان راه یابد (یا قبلهای است که به آن روی آورد) پس بشتابید به خیرات که هر کجا باشید همه شما را خداوند (به عرصه محشر) خواهد آورد و محققاً خدا بر همه چیز تواناست. این رقابت باید در جهت خیر عمومی و کلی همه مسلمانان باشد. باید نقش کشورهای مختلف اسلامی را محترم شمرد و خوشبختانه این هوشیاری وجود داشته است و همه مسلمانان در یک جهت که همان آرمان جامعه اسلامی است قدمهای مثبتی را برداشتهاند.
وی ادامه داد: مقاومت اسلامی به صهیونیستها نشان داده است که دیگر اسرائیل و صهیونیست جهانی نمیتواند به شکل گذشته رفتار کند. امیدواریم مقاومت اسلامی و آرمان فلسطین محکمتر از گذشته بماند و بتواند گامبهگام به آزادی سرزمین مقدس و قدس شریف نزدیک شود.
نظر شما